NHỚ TRĂNG CHIỀU

Cũng chẳng hiểu tôi yêu và thích trăng chiều từ khi nào, chỉ biết rằng khi đi học cấp một (tiểu học bây giờ) tôi đã thích ngắm trăng rồi. Tôi thích ngắm trăng non buổi chiều khi trời chạng vạng nửa mảnh trăng nhìn như chiếc bánh quy tròn bẻ đôi vết đứt không thẳng nhìn ánh trăng nhạt nhoà mà tâm hồn mình thấy chơi vơi man mác buồn. Ánh trăng cuối tháng mà tôi gọi là trăng già thì nửa mảnh rõ ràng, tôi thường tưởng tượng như miếng dưa hấu, mà càng về ngày cuối tháng nó càng vơi dần rồi cong như một lưỡi liềm vậy. Tôi thường ngắm trăng muộn sau các giờ học đêm lúc đó đêm vắng lặng mọi người đang chìm trong giấc ngủ còn tôi thì thả cửa mà mơ, tôi mơ một lúc nào đó mình được ngồi trên một chiếc máy bay bay trên trời ngắm trăng và ngắm cả bóng trăng trên biển để cảm nhận hết được sự bao la vời vợi của thiên nhiên, tôi ngồi ngắm trăng và mơ ước sau này mình sẽ là một kiến trúc sư và thiết kế những ngôi nhà lý tưởng đầy cây cối xum xuê có một khoảng sân rộng cho mình được thoả sức ngắm trăng chiều gửi vào đó những ước mơ của mình. Thời đó quê tôi còn nghèo lắm chẳng có điện tối học bài thì mấy anh em chỉ có một chiếc đèn dầu mà chỉ là đèn "Hoa Kỳ" nó nhỏ thôi mắt cứ gí sát vào trang sách mới đọc được, bởi vậy sau mỗi ngày tôi hay tranh thủ lúc trời còn sáng thì học các bài thuộc lòng chỉ đến tối mới làm bài tập. Khi anh em học thì tôi ngắm trăng và nhẩm lại bài học thuộc vài lần còn lại thì ngắm trăng để mơ, cho đến lúc không còn ai học thì tôi mới làm bài, đã thế lại còn hay có máy bay Mỹ ném bom mỗi khi có báo động là phải che kín đèn lại có đêm vài ba lần báo động. Tôi lớn dần hàng năm đều lên lớp, rồi chuyển cấp chiến tranh ngày càng khốc liệt, tiếng máy bay, tiếng bom, tiếng đạn rốc két mà máy bay Mỹ ném xuống bất kể khi nào, chỗ nào nghi vấn có bộ đội nơi có kho tàng... rồi tiếng đạn pháo các loại của ta bắn trả máy bay Mỹ, vào các đêm cứ rực sáng cả bầu trời. Trường của chúng tôi thường học trong các đình chùa, hoặc nhờ nhà dân phía ngoài cửa lớp luôn có một bức tường đắp bằng đất dầy khoảng một mét cao khoảng mét rưỡi, giữa lớp có một đường hào sâu chừng một mét thông ra các hầm chữ A, đến trường ai cũng mang sẵn một mũ rơm đeo phía sau lưng, trên đường cứ khoảng 50-60 m là lại có một hố đường kính khoảng hơn một mét sâu hơn mét (gọi là hố tăng xê) khi có máy bay đến thì trú vào đó, ban ngày thì đi học, không học thì ra đồng giúp gia đình, buổi tối nhiều khi thiếu lớp học chúng tôi còn phải học thêm, mỗi người một chiếc đèn dầu đến lớp mới thắp đèn, dầu hoả hồi đó cũng thiếu mỗi gia đình chỉ được mua vài lít một tháng nên thắp đèn vào buổi tối cũng rất sa xỉ, nói chung là tiết kiệm, vào những đêm sáng trăng nếu được nghỉ chúng tôi kéo nhau ra sân kho chơi trò đuổi bắt, người lớn thì tụ tập nghe đài, nói chuyện. Với tôi mỗi tối, sau mấy lần chơi tôi thường bỏ ra ngồi một mình trên bờ đê ngắm trăng rơi trên sông, mùa hè ngắm ánh trăng, vàng cả bãi ngô mùi thơm thoang thoảng nhẹ nhàng trong lòng dậy cảm giác buồn mênh mang. Các bạn hỏi, tôi thường nói tôi rất thích được ngắm trăng như vậy. Ở nhà tôi những đêm hè mải ngắm trăng một mình tôi còn ngủ quên trên manh chiếu trải ở sân, mà sương rơi ướt cả tóc người lạnh cóng. Thế rồi tôi cũng đến tuổi nhập ngũ, chiến tranh, cuộc sống đời binh nghiệp, rồi cái gia đình nhỏ của tôi cũng hình thành, tôi cứ cuốn vào công việc, cuốn vào việc mưu sinh. Thói quen tình yêu với trăng chiều cũng không còn nhiều ở trong tôi nữa, mà nó chỉ thỉnh thoảng quay về chốc lát trong những giấc mơ. Gia đình tôi sống trong con phố nhỏ ở cái thành phố đã có từ rất lâu rồi mà cũng chả có gì thay đổi nhiều so với các đô thị khác phát triển như vũ bão, cái thành phố nhà tôi vẫn nhỏ nhoi bình dị như cái tên của nó từ bao đời nay, chỉ khác là bây giờ sáng lắm ánh điện sáng át cả ánh trăng rằm, chứ chả nói gì đến ánh trăng chiều bởi vậy niềm đam mê của tôi cũng phai dần. Vài năm nay tôi được nghỉ chế độ cuộc sống chẳng còn tất bật như trước nữa, thời gian với tôi cũng chả kém gì tiền của ngài BinGet. Ban ngày thì ngủ dài, ban đêm thì thức khuya, lên sân thượng ngắm trăng thoả thích chả có ai làm phiền, nhưng mơ màng và ao ước của tuổi thơ thì nó biến đi đâu không biết nữa. Chỉ còn lại những suy tư, rồi nhớ về cha mẹ, anh em bè bạn, những hứng thú đam mê, tưởng tượng cũng nhạt dần, nhiều lúc cũng cảm thấy buồn, chẳng lẽ mình đã già rồi sao, cũng có thể bởi vì tôi sờ lên đầu thấy mái tóc mình giờ cũng mỏng dần lẫn trong đó còn có cả những sợi lơ thơ bạc. Đêm nay tôi lại đắm mình ngắm trăng để tìm lại kỷ niệm và những ước mơ xưa, nhưng sao ánh trăng hôm nay nhạt thế, chẳng vàng xuộm như thuở nào, nửa mảnh trăng vẫn lửng lơ mà chả gợi cho tôi sự mơ màng xốn sang vốn có, nó chỉ thả vào lòng tôi nỗi buồn vô cớ. Đúng rồi hôm nay gần tới ngày Noel đèn điện được trang hoàng rực rỡ khắp nơi ánh điện đã làm mờ đi cái ánh trăng của tôi thời thơ ấu... Nho Đoàn