Phát hiện 46 trang mạng mạo danh lãnh đạo Đảng, Nhà nước

Trong hai tháng qua, Bộ Thông tin & Truyền thông gỡ 207 trang mạo danh, trong đó có 46 trang giả mạo lãnh đạo Đảng, Nhà nước. 

Sáng 8/11, Bộ trưởng Thông tin & Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng lần đầu đăng đàn trả lời chất vấn Quốc hội. Ông cũng là thành viên Chính phủ thứ tư trả lời chất vấn tại kỳ họp Quốc hội lần này.

Nội dung chất vấn:

- Công tác quản lý báo chí, quản lý giấy phép trong lĩnh vực báo chí, phát thanh, truyền hình; cấp, thu hồi thẻ nhà báo

- Ứng dụng công nghệ thông tin

- Xây dựng Chính phủ điện tử

Đại biểu Đỗ Đức Hồng Hà (thường trực Uỷ ban Tư pháp) nêu tình trạng phá hoại nền tảng tư tưởng của Đảng xảy ra nhiều, phức tạp hơn về đối tượng, độc hại hơn về nội dung, đa dạng hơn về phương thức và tinh vi hơn về thủ đoạn.

Đại biểu Đỗ Đức Hồng Hà chất vấn sáng 8/11. Ảnh: Trung tâm báo chí Quốc hội

Ông Nguyễn Mạnh Hùng trả lời rằng, Bộ có một lực lượng để giải quyết các trang mạng mạo danh lãnh đạo Đảng, Nhà nước, đưa thông tin gây hoang mang dư luận. "Hai tháng qua, Bộ đã làm rất mạnh, gỡ 207 trang mạo danh, trong đó có 46 trang liên quan đến tên của các lãnh đạo Đảng, Nhà nước".

Đại biểu Nguyễn Ngọc Phương đặt vấn đề, Luật An ninh mạng ra đời nhưng vẫn còn thông tin nói xấu lãnh đạo Đảng, Nhà nước và thông tin lừa đảo, đe doạ khủng bố. Ông Hùng sau đó giải thích rằng, thực tế đã giải quyết vấn nạn này trước khi Luật ra đời. 

Sau khi Luật An ninh mạng ra đời, những yêu cầu gỡ bỏ thông tin xấu, độc và chống phá nhà nước của phía Việt Nam đã được các nền tảng mạng xã hội nước ngoài đáp ứng nhiều hơn. "Trước đây, Việt Nam yêu cầu 100 thì chỉ khoảng 30% yêu cầu được thực hiện còn bây giờ thì khoảng 70%. Với Google, khi Việt Nam yêu cầu gỡ tin thì tỷ lệ thực hiện đã lên đến 85%. Mới đây, Facebook đã tuyên bố không quảng cáo những trang thông tin chống phá nhà nước Việt Nam", ông Hùng nói.

Bên cạnh đó, đại biểu Phạm Huyền Ngọc (Giám đốc Công an tỉnh Ninh Thuận) nêu thực trạng nhiều đối tượng lợi dụng sự phát triển của internet, mạng xã hội để lừa đảo chiếm đoạt tài sản của người dân. Trả lời, giải pháp ông Hùng đưa ra là khuyến cáo các nhà mạng chặn bằng biện pháp kỹ thuật và chuyển chứng cứ sang Bộ Công an để có biện pháp răn đe.

Ông nói tiếp, hiện tượng lừa đảo trên mạng xã hội khó phát hiện hơn. Hiện Việt Nam đã xây dựng được trung tâm giám sát an ninh mạng quốc gia, năng lực xử lý 100 triệu tin mỗi ngày, để sàng lọc, phát hiện lừa đảo và có biện pháp xử lý.

Sẽ có Luật xử lý tin giả trên mạng xã hội

Ông Lê Công Nhường (Bình Định) chất vấn về hiện tượng những trang mạng được gọi là "báo chí nhân dân", dù nội dung "xấu, độc" nhưng có lượng độc giả lớn, hình thành các luồng dư luận tác động xấu tới đời sống xã hội. Đại biểu Nguyễn Quang Tuấn cũng cho rằng, thông tin xấu, độc đang "lây lan như dịch bệnh, lan toả rất nhanh trên mạng xã hội". Các đại biểu đề xuất phải có bộ lọc để cách ly với người đọc.

Về vấn đề này, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết có thể dùng kỹ thuật để nhận ra thông tin xấu, độc và loại bỏ. Nhưng có nhiều công ty nước ngoài vào Việt Nam từ chối xây dựng vì họ cho rằng "người phát tin xấu, độc phải chịu trách nhiệm chứ không phải các nền tảng, chỉ là siêu thị thông tin". Tuy nhiên, ông Hùng khẳng định, họ phải "nhập gia tùy tục" theo pháp luật Việt Nam.

Về phía chính quyền, ông nói rằng các bộ, ngành, địa phương phải đầu tư công nghệ quan sát trên không gian mạng nhiều hơn chứ không chỉ trong cuộc sống thực. Cụ thể, theo ông, trung tâm giám sát an toàn thông tin mạng quốc gia có thể là công cụ đo lường và chia sẻ dữ liệu cho các tỉnh. Và Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch phải là cơ quan nhận diện thông tin xấu, độc đó để yêu cầu gỡ các thông tin này. 

Về phần mình, Bộ Thông tin & Truyền thông đã làm việc với Tổng cục thuế, Bộ Công an, Ngân hàng Nhà nước để tìm cách xác định danh tính các tài khoản. "Mọi người đừng nghĩ rằng dùng mạng xã hội thì không ai biết danh tính", ông nói.

Trả lời, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng, với tin xấu độc trên mạng xã hội, yếu tố đầu tiên để ngăn chặn chính là hành lang pháp lý. Hiện Việt Nam đã có hành lang pháp lý là Luật An ninh mạng, an toàn mạng, nhưng các quốc gia đều có quy định riêng xử lý tin rác, tin giả. Ông lấy ví dụ Singapore đã có luật về xử lý tin giả với chế tài xử lý rất mạnh. Người tung tin có thể bị phạt hàng triệu USD, có thể đi tù. Người đứng đầu mạng xã hội tung tin giả cũng vậy.

Bộ trưởng Thông tin & Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng trả lời chất vấn sáng 8/11. Ảnh: Ngọc Thắng

Do đó, Việt Nam sẽ phải ban hành quy định pháp luật về vấn đề này. Hiện Thủ tướng đã giao Bộ Công an chủ trì, phối hợp với Bộ Thông tin & truyền thông sớm có quy định pháp luật về xử lý tin giả.

Bà Bạch Thị Hương Thuỷ - Uỷ viên Uỷ ban Pháp luật và bà Lê Thị Nguyệt chất vấn việc thông tin về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân bị các tờ báo, doanh nghiệp khai thác quá đà, trong khi đây là những quyền được pháp luật bảo vệ. Trả lời sau đó, ông Nguyễn Mạnh Hùng - Bộ trưởng Thông tin & Truyền thông cho biết sẽ cùng với Hội nhà báo giáo dục, đào tạo, nâng cao đạo đức phóng viên.

Riêng về thông tin đời tư, theo ông, bản thân mỗi người cũng chưa ý thức bảo vệ. Ông lấy ví dụ, khi đi mua hàng ở các siêu thị thường hay đề nghị khách hàng điền thông tin để làm thẻ khách hàng... "Chúng ta dễ dãi trong chuyện đưa thông tin cá nhân của mình", ông nói.

Về pháp lý, ông thừa nhận chưa có chế tài quy định việc doanh nghiệp sử dụng thông tin cá nhân ra sao, bảo mật thế nào, trường hợp nào được cung cấp... Vì thế Chính phủ đã giao nhiệm vụ cho các bộ, ngành về xây dựng Nghị định về vấn đề này.

Đồng thời, cơ quan nhà nước cũng khuyến nghị nền tảng mạng xã hội phải có công cụ tự động xoá thông tin xấu, độc. Ông kêu gọi người dùng nâng cao kỹ năng, đạo đức khi dùng mạng xã hội để phân biệt đúng, sai. "Nếu chúng ta đọc một tin xấu và vô tình làm cho tin đó lan ra. Mỗi lần như vậy, tin đó có thêm view, quảng cáo, thu nhập và chúng ta góp phần làm cho tin đó phát tán", ông Hùng nói.

Đại biểu Bạch Thị Hương Thủy chất vấn và tranh luận với Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng sáng 8/11. Ảnh: Hoàng An.

Chưa hài lòng, bà Hương Thuỷ tranh luận và cho rằng nguyên nhân Bộ trưởng Hùng nêu ra "có vẻ như rất đơn giản". Bà muốn Bộ trưởng cho ý kiến về hành lang pháp lý trong quản lý khi đưa thông tin cá nhân bí mật đời tư lên mặt báo. "Có cần luật bảo vệ thông tin đời tư cá nhân trong thời đại bùng nổ thông tin trên mạng xã hội", bà hỏi. Đồng tình với ý kiến đại biểu Thuỷ, ông Hùng nói "chắc chắn Việt Nam cần có luật về bảo vệ thông tin cá nhân như các nước", nhưng trước mắt sẽ ban hành Nghị định quản lý vấn đề này.

'Người dùng cần kỹ năng phân biệt tin xấu, độc'

Theo ông Hùng, năm 2019, Bộ đã xử 3 vụ việc liên quan tới việc đưa thông tin chi tiết cá nhân. Ông cho rằng giáo dục kỹ năng trên mạng xã hội là biện pháp căn cơ. 

"Trước đây, chúng ta chỉ có một nguồn thông tin do Nhà nước đưa ra và tin vô điều kiện, nhưng bây giờ có hàng triệu tin trên không gian mạng, ai cũng có thể đưa nên mỗi người phải có kỹ năng sống trên không gian mạng", ông nói và cho rằng phải giáo dục cho học sinh từ trong trường phổ thông.

Theo người đứng đầu ngành Thông tin Truyền thông, nếu có kỹ năng phân biệt tốt xấu thì cái xấu sẽ không tồn tại. "Mỗi người lên mạng đọc tin xấu độc thì vô hình chung đã trả tiền, nuôi thông tin xấu độc. Nếu nhận dạng được thì không xem, dần dần nó sẽ suy giảm", ông nói.

Tuy nhiên, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho rằng nếu chưa xem thì làm sao biết được đấy là thông tin xấu độc. "Vấn đề là sau khi xem phải biết phân biệt được cái nào đúng cái nào sai", bà nói.

Một tháng có 10.000 số máy 'quấy' người dùng

Trước chất vấn về sim rác,ông Hùng cho hay, trước đây Bộ Thông tin Truyền thông xử lý ở hàng trăm nghìn điểm bán sim, các đại lý. Tuy nhiên, gần đây, dưới sự chỉ đạo chỉ đạo của Thủ tướng, bộ đã đổi cách quản lý sang quy trách nhiệm vào tổng giám đốc, chủ tịch các công ty viễn thông.

"Bộ sẽ trực tiếp phát hiện, nhắc nhở. Tuy nhiên, hiện các quy định của pháp luật chỉ phạt đến vài chục triệu mà nhà mạng doanh thu hàng trăm nghìn tỷ nên Thủ tướng đã chỉ đạo Bộ Thông tin Truyền thông ra quy định "nếu còn sim rác thì sẽ không cấp phép các dịch vụ mới", ông nói.

Vì vậy, chỉ trong khoảng tháng 10 qua, 24 triệu sim không có thông tin được kích hoạt trước để bán cho khách hàng đã được chặn lọc, chỉ còn khoảng 6 triệu, bước đầu giảm được 75%. Các nhà mạng cũng dùng công nghệ để chắt lọc những thông tin quảng cáo.

Ông cho biết: "Hiện mỗi một tháng chặn từ 10 đến 15 triệu tin nhắn rác, sự phàn nàn của khách hàng vì thế đã giảm đi. Tuy nhiên, các nhà mạng mới tập trung lọc các tin nhắn quảng cáo về bất động sản và bán sim số đẹp, còn các lĩnh vực khác thì chưa thể nên Bộ sẽ chỉ đạo xử lý".

Ngoài sim rác, các đại biểu cũng chất vấn về cuộc gọi rác. Ông Nguyễn Mạnh Hùng nói "đây là hiện tượng mới". Hiện các nhà mạng mỗi tháng ghi nhận 10.000 số máy thực hiện các cuộc gọi rác. Các cuộc gọi này ảnh hưởng tới hàng triệu người, hàng triệu cuộc gọi. "Tháng trước Bộ đã thí nghiệm công cụ kỹ thuật chặn cuộc gọi rác. Tuy nhiên, 80% trong 10.000 cuộc này từ sim rác, vì thế ngăn chặn từ gốc vẫn phải là chặn sim rác", ông nhấn mạnh.

Về việc lợi dụng mạng Internet phát tán game trái phép, ông Nguyễn Mạnh Hùng thừa nhận mới quản lý được các game có phép. Còn lại, game không được cấp phép và bán trên các nền tảng xã hội như Google Play, Facebook... đang tràn lan.

"Bộ đã làm việc với các nền tảng này và gỡ được 92% game cờ bạc chưa được cấp phép trên các mạng xã hội. Riêng nền tảng Apple Store mới gỡ được chưa đến 30% do hãng này hợp tác chưa cao", ông nói và cho biết đã chỉ đạo các nhà mạng phối hợp với Bộ Công an xử lý.

Theo kế hoạch, giải trình cùng ông còn có Phó thủ tướng Vũ Đức Đam, Bộ trưởng các Bộ Văn hóa Thể thao Du lịch, Khoa học Công nghệ, Tài chính, Nội vụ, Công an, Bộ trưởng - Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ.

Hoài Thu - Hoàng Thùy - Viết Tuân    vnexpress.net